2009 Öss Soruları ve Cevapları

BİRİNCİ BÖLÜM
TÜRKÇE TESTİ (Tür)
1. Bu testte 30 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türkçe Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.
Diğer sayfaya geçiniz.
1
1. Aşağıdakilerin hangisinde, yazara ilişkin açıklamayla
ayraç içinde verilen nitelik birbiriyle uyuşmamaktadır?
A) Dilin anlatım olanaklarının sınırlarını genişleterek
okurlarına yeni dünyaların kapılarını açar. (yaratıcı
olma)
B) Olayları, insanları, hatta cansız varlıkları duygulu,
renkli bir biçimde dile getirir. (anlatımsal etkileyicilik)
C) Her yaratısından sonra ara vermeden bir yenisini
düşünür. (üretkenlik)
D) Anlattıklarına yönelik ipuçları vererek okurun düşünme
ve düş gücünü kamçılar. (kişiliğini gizleme)
E) Yapıtlarında, okur yaşananlardan kesitler bulur.
(gerçekleri yansıtma)
2. Aşağıdaki tanımlardan hangisi ayraç içinde verilen
kavramla uyuşmamaktadır?
A) Şiirde dizeyi, düz yazıda cümleyi oluşturan sözcüklerin
ses özelliklerine göre sıralanışından doğan
uyum. (ahenk)
B) Yazınsal yaratılarda yer alan ögelerin birbirine
bağlanıp bütünleşerek oluşturdukları düzen. (biçim)
C) Bir yapıtta anlatılmak isteneni örneklerle yansıtma.
(ayrıntı)
D) Sanatçının bir olayı ya da konuyu belli bir yönden
ele alıp değerlendirmesi. (bakış açısı)
E) Yazınsal yaratılarda yansıtılmak isteneni daha
canlı, etkili, görünür kılmak amacıyla zihinde
canlandırılmaya çalışılan görüntü. (imge)
3. Dost canlısı, sevgi dolu, nitelikli bir insandı. Dünyaya
hep yüreğinin penceresinden baktı. Yardıma ihtiyaç
duyduğu en güç günlerinde, en çok güvendiği kişileri
yanında görmediğinde bile onları sevmekten, bağışlamaktan
kaçınmadı. Kırgınlıkların nedenini kendinde
aramayı yeğledi.
Bu parçada geçen “dünyaya hep yüreğinin penceresinden
bakma” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Olayları, durumları duygularına göre değerlendirme
B) Çevresindekileri üzmekten kaçınma
C) Yaşananları değişik yönleriyle düşünme
D) Yakınlarının mutluluğunu isteme
E) Kendi düşüncelerinin doğruluğuna inanma
4. Onun karikatürlerinde dondurulmuş kareler birden
harekete geçer, yansıtılan kişiler canlılık kazanırdı.
Bu cümlede, söz konusu karikatürlerin hangi
özelliği belirtilmek istenmiştir?
A) Yaşananları eleştirme
B) Gerçeklik duygusu uyandırma
C) Öğretici olma
D) Çok yönlü düşündürme
E) Güncel olanı yansıtma

5. Picasso, “Ben başkalarını değil, asıl kendimi kopya
etmekten korkarım.” der.
Picasso bu sözüyle sanatçıların nasıl bir tutum
içinde olmaları gerektiğini belirtmek istemiştir?
A) Başkalarına benzememe ilkesine bağlı kalmalıdır.
B) Sıradan şeylerden sıra dışı ürünler yaratabilmelidir.
C) Farklı olma düşüncesiyle anlaşılması güç ürünler
ortaya koymamalıdır.
D) Bireysel konulardan yola çıkarak toplumsal gerçekleri
dile getirmelidir.
E) Her yeni çalışmasında, öncekilere benzemeyen
özgün yapıtlar ortaya koymalıdır.
6. (I) Kütüphaneler kültürel yaşamı besleyen ve geliştiren
ana damarlardandır. (II) Ne var ki kâğıt üzerinde
sayıları artmış gibi görünse de Türkiye’de neredeyse
50.000 kişiye bir halk kütüphanesi düşmekte. (III) Oysa
Almanya’da bu rakam 6000. (IV) Öte yandan, ülkemizde
son otuz yıllık dönemde halk kütüphanelerine
üye olanların oranının da % 1 ya da % 2 olduğunu
belirtelim. (V) Bu oranın ABD, İngiltere, Finlandiya’da
% 60 dolaylarında olduğu söylenebilir. (VI) Bu sayısal
değerler, kültürel yaşamımızda etkili bir yeri olan kütüphanelerin
yetersiz olduğunu her yönüyle açık seçik
gösteriyor.
Kütüphanelerin ele alındığı bu parçadaki numaralanmış
cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden
hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede, işlevinden söz edilmektedir.
B) II. cümlede, gereksinimleri karşılamadığı belirtilmektedir.
C) IV. cümlede, saptama yapılmıştır.
D) V. cümlede, kesinlik söz konusudur.
E) VI. cümlede, önemli bir sorun dile getirilmiştir.
7. (I) Köşe yazılarını dışarıda tutacak olursak günümüz
edebiyatında türler arasında kesin çizgiler pek kalmadı.
(II) Uzun öykü, anlatı, roman iç içe geçebiliyor.
(III) Bu durum bana kolaylık sağlıyor. (IV) Kaldı
ki ben yazmaya başladığımda sonunun türsel açıdan
nereye varacağını kestiremiyorum çoğu zaman.
(V) Deneme diye başlıyorum öykü çıkıyor, öyküye
başlıyorum romanlaşıyor.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangileri,
kendinden önceki cümlede belirtilenleri destekler
niteliktedir?
A) II. ve III. B) II. ve V. C) III. ve IV.
D) III. ve V. E) IV. ve V.
8. “Bu roman tamamen gerçekleri yansıtıyor.” demekle,
“Bu yapıttaki her şey hayal ürünüdür, gerçek hayattakilerle
benzeşmeler rastlantıdan başka bir şey değildir.”
demek aynı ölçüde gerçek dışıdır.
Romanla ilgili bu sözlerle anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Düşle gerçek birbiriyle kaynaştırılarak verilir.
B) Düşsellikle gerçekliğin dengesini kurmak güçtür.
C) Gerçeğe ya da düş gücüne dayalı oluşuna yazar
değil, okur karar verir.
D) Düşselliğin gelişigüzel kullanılması yapıtın değerini
azaltır.
E) Tümüyle gerçeklere dayandırılması ona inandırıcılık
kazandırır.
9. Yazı yazmak, yemek pişirmeye benzer. ----. Burada
önemli olan, uygun yöntemle, ustalıkla pişirebilmektir.
Yukarıda boş bırakılan yere düşüncenin akışına
göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) İkisi de uzun süren ve derinlemesine düşünmeyi
gerektiren bir hazırlık dönemi ister
B) Kimseden etkilenmeden, özgün bir ürün ortaya
koymak gerekir
C) Herkesin başarabileceği, sıradan bir iştir
D) Yalnız, yetkinleşebilmek için birçok kere yapıp
bozmak gerekir
E) Aynı malzemeyle iki kişi birbirinden çok farklı tatlarda
iki yemek yapar

10. Çevrenizde olup biten her şeyden birkaç dakikalığına
uzaklaşıp ruhunuzun derinliklerinden gelen kısık
sesli müziği dinlediniz mi hiç ( ) Aslında bu müziğin
sözü, bestesi tamamen size ait. Emin olun, o şarkının
sözlerinde çok şey gizli ( ) Beden, ruh sağlığına
dikkat et ( ) para, kariyer önemli ama senden önemli
değil; sevdiklerini, bundan da önemlisi kendini ihmal
ediyorsun ( ) diye fısıldayacak o şarkının sözleri. Nereden
mi biliyorum ( ) Çünkü bunları yaşıyorum.
Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere aşağıdakilerin
hangisinde verilen noktalama işaretleri
sırasıyla getirilmelidir?
A) (…) (.) ( ( (!) B) (!) ( (,) (!) (?)
C) (?) ( ( (,) (?) D) (.) (.) (,) (,) (…)
E) (?) (.) (,) (,) (.)
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı
vardır?
A) Bu binanın planını Avusturyalı bir mimarla birlikte
çizmişler.
B) Müzenin bugünkü durumuyla ilgili bilgileri bir önceki
sayımızda yayımlamıştık.
C) O gezide yıllardır görmediğim bir arkadaşıma
rastladım.
D) Buraya yeni bir yaya geçiti yapılacak.
E) Şenlikler bu yıl mayıs ayında başlayacak.
12. Salvador Dali’nin bütün resimlerinin yer aldığı sergide,
İspanyol ustanın sanat tarihine bıraktığı eşsiz mirası
yansıtan iki yüz yetmiş yapıt sanatseverlere tanıtıldı.
Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden
hangisi yanlıştır?
A) Birden fazla sıfat tamlaması vardır.
B) Yönelme durumu eki alan sözcükler zarf tümleci
görevindedir.
C) Sayı sıfatı kullanılmıştır.
D) Yapım eki almış birden fazla sözcük vardır.
E) Bileşik sözcük kullanılmıştır.
13. (I) Lunaparklar çocukluğumuzun güzel günlerini
anımsatır. (II) Dönme dolaba, atlıkarıncaya, çarpışan
otolara binmeden önce duyumsadığımız heyecan
ve kimi zaman korku bu eğlence merkezlerini
farklı ve ilginç kılar. (III) Çocukken en çok hangilerine
binmeyi severdiniz? (IV) Belki de hâlâ içinizdeki
o çocuk sizi götürüyor giderek azalan lunaparklardan
birine. (V) Ve hâlâ seviyorsunuz binmeyi dönme
dolaba, atlıkarıncaya…
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangilerinin
ögeleri özne, belirtili nesne ve yüklemden
oluşmaktadır?
A) I. ve II. B) I. ve V. C) II. ve III.
D) III. ve IV. E) IV. ve V.
14. (I) “Ağın” sözcüğü, çocukluğumda, bazı toprak yığınlarının
tepesindeki tek kalmış ağaçları getirirdi gözümün
önüne. (II) Fırat’ın bir kolu olan Karasu kıyılarındaki
ekin tarlalarının ortasında yetişen “tek dut”, içimdeki
yalnızlığın simgesiydi. (III) Şu yaşa gelmeme
karşın o ağacın “yalnızlığı” çağrıştıran görüntüsü belleğimden
silinmedi. (IV) Ağın’da elmasından armuduna,
eriğinden narına, üzümüne çeşit çeşit meyve yetişmeseydi,
“Ağın”la “ağu” (zehir, zıkkım) arasında
anlamca bir bağlantı kurulabilirdi belki. (V) Oysa o
küçük kasaba, insanlarıyla, kuzularının melemeleriyle,
güzelim meyveleriyle zehri bala çeviriyordu.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak
aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümle bileşik yapılıdır.
B) II. cümle ad cümlesidir.
C) III. cümlede fiilimsiyle oluşturulmuş bir tamlama
vardır.
D) IV. cümlede yeterlik fiili kullanılmıştır.
E) V. cümlede “ile” bağlaç olarak kullanılmıştır.

15. (I) Şu ana kadar tüm öykülerine övgüler düzeceğim
bir seçkiyle karşılaşmadım. (II) Özellikle bu seçki tamamen
yeni öykülerden oluşuyorsa böyle bir beklentiye
hiç girmemeli. (III) Yazarlar birbirlerinden farklı
edebiyat anlayışlarına sahiptirler. (IV) Sayfaları çevirdikçe
çok farklı metinlerle karşılaşırsınız. (V) Eğer
çok yönlü bir insan değilseniz bu öykülerin size seslenmesi
pek olası değildir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak
aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlenin yüklemi belirli geçmiş zamanın olumsuzuyla
çekimlenmiştir.
B) II. cümlede koşul eki almış bir sözcük vardır.
C) III. cümlede özne isimden isim yapma eki almıştır.
D) IV. cümlede zarf-fiil vardır.
E) V. cümlenin yüklemi ek eylemin olumsuz biçimiyle
çekimlenmiştir.
16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu
vardır?
A) Yarın, uzun sürecek bir iş gezisine çıkıyorum.
B) Kızımı Fransızca kursuna kayıt yaptırmak istiyorum.
C) Telefonumu nerede bıraktığımı hatırlamıyorum.
D) Bu kursta, güzel konuşmanın inceliklerini öğreniyorum.
E) Davete katılanların hemen hemen hepsini tanıyorum.
17. Benim için yazmaya başlamanın saati, dakikası yoktur.
Diyebilirim ki günün her saatinde yazmaya başlayabilirim.
Şimdi emekliyim, zamanı dilediğim gibi
kullanabilirim artık. Ama bu yalnızca bir sanı, yazma
söz konusuysa bu geçerli değildir. Yazmada zamanı
“yazı” belirler, ne yazılacağının belirleyicisi de odur.
Marquez’in, “O kadar acemiydim ki romanların, yazanın
istediği gibi değil de kendi istedikleri gibi başladıklarını
henüz bilmiyordum.” sözüyle karşılaşınca
“yazmaya” sınır konulamayacağına daha derinden
inandım.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi
yoktur?
A) Farklı düşünceleri ardı ardına verme
B) Anlamca kesinlik bildiren cümleler kullanma
C) Varlıklara, insana özgü nitelikler yükleme
D) Örneklemelerden yararlanma
E) Alıntıyla düşünceyi pekiştirme
18. Bir yerde yaşamayı sevmek için orada mutlaka anılarınızın
olması gerekli. Yoksa evler soğuk birer duvar
yığını, cadde ve sokaklar yabancılara ait yerlerdir.
Size dostça bakmayan bu otobüs durağında eğreti
eğreti beklersiniz. Yeni bir eve taşınmanın birçok
insana hiç çekici gelmemesinin nedenleri de aslında
bunlardır. Evin duvarlarında geçmişinizin o acı tatlı
anılarından hiçbir iz yoktur. Bir tanışla iş dönüşü karşılaşıp
dostça iki çift laf edilmiş o eski sokağınızla hiçbir
benzerliği bulunmaz bu sokağın. Her şey, sesler,
renkler sizin dışınızda akıp gider gibidir. Bu yüzden,
hayatınıza yeni giren bir yeri benimsemek için zamana
ihtiyacınız olacaktır. Orayı sevemezsiniz. Ta ki anı
biriktirene kadar.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi
yoktur?
A) İkilemelere yer verme
B) Karşılaştırmaya başvurma
C) Birden çok duyuya seslenme
D) Betimleyici ögelerden yararlanma
E) Birinci kişili anlatımla oluşturulma

19. Bir yazarın yaşamını, çevresindeki insanların yazar
hakkındaki görüşlerini bilmek; giyim kuşamından tutun
da gündelik yaşamının bütün ayrıntılarına göz
atmak birçoğumuza ilginç gelir. Bunların ele alındığı
yazılar, sevdiğimiz bir metnin arkasındaki yazarı
tanıma olanağı verdiği kadar metinde dile getirilemeyen
ruhsal durumları anlamamıza, boş bırakılan, tamamlanmamış
birçok noktayı doldurmamıza da yardımcı
olur. Borges’in seksen yaşında kendini kaybedercesine
âşık olması, James Joyce’un hiçbir zaman
“Ulysses”i okumayan karısının nasıl biri olduğu, Cemal
Süreya’nın Kadıköy sahilinde yürürken her an
karşıdan Fazıl Hüsnü gelebilir düşüncesiyle ceketini
ilikleyerek gezmesi, Turgut Uyar’ın, ardında kendi el
yazısıyla oluşturulmuş hiçbir metin bırakmama ilkesi
gibi ilginç bilgilerin ne kadarı edebiyatla ilişkilidir?
Önemli olan ----.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına
göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) bir yazarın yaşam öyküsünün, yazarın yaratılarını
yorumlamada ne kadar etkili olduğudur
B) kendiyle ilgili bu yazıları başkalarına bırakmayıp
yazarın kendinin yazmasıdır
C) bir yazarı yazmaya yönlendiren kişisel düş kırıklıklarının
doğru bir biçimde verilmiş olmasıdır
D) bu tür yazılarda okurun ilgisini çekecek bilgilerin
verilmesidir
E) bu bilgilerin, birçok kaynaktan araştırılıp doğruluğu
denetlendikten sonra verilmesidir
20. Okumayan bir insan, sadece tek bir yaşam sürmüştür.
Oysa ben Napolyon’un, Sezar’ın, Dartanyan’ın
yaşamlarıyla kendi yaşamımı zenginleştirdim. Bu nedenle,
gençleri kitap okumaları konusunda her zaman
yüreklendiriyor, yönlendiriyorum, çünkü bu, tek boyutlu
kişilikten kurtulmanın en etkili yoludur. Böylece, ----
bu müthiş bir ayrıcalıktır.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına
göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) tarihsel olaylara ilgi duyarsınız
B) ülkeleri tanıma isteğiniz artar
C) değişik yaşantılar edinmiş olursunuz
D) insanları daha çok sevebilirsiniz
E) sorumluluk duygunuz gelişip güçlenir
21. ----. Montaigne’in kendine dönük, söyleşi havasında,
gelişigüzel yazılmış duygusu uyandıran; Bacon’
ın ise nesnel, özlü, betimleyici denemeler yazdığı
söylenir. İki denemecinin yalnızca biçeminin değil,
bakıp yorumladıkları dünyanın da farklı olduğu görülebilir.
Montaigne’in, denemelerini, “kendi benliğini
anlamak için” oluşturduğu, Bacon’ınsa “değişik
alanlarda edindiği gözlem ve deneyimleri insanların
yararlanabileceği bir bilgelikle” yazdığı, denemelerinden
anlaşılmaktadır.
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden
hangisi getirilemez?
A) Denemenin dokusu yazardan yazara değişir
B) Her denemecinin anlatım biçimi kendine özgüdür
C) Denemenin konuşma tadı taşıması dilin kullanımıyla
ilgilidir
D) Her denemecinin bir çıraklık bir de ustalık dönemi
vardır
E) Deneme, kişiselliğe dayalı, rahat okunan bir yazı
türüdür
22. Taşa çalınmış bir nara benzetirim dilimizi. Eşsiz parıltılar
saçan bazı taneleri kaybolmuştur bu narın, bazı
taneleri unutulmuştur. Bu benzetmeden yola çıkarak
şunları söyleyebilirim: Sokaklar, caddeler, ağızlar ve
gönüller yavaş yavaş benim bilmediğim sözcüklerle
doldu. Bende en küçük anısı bile olmayan, derinliğini
göremediğim sözcükler bunlar: “sunucu” spiker, “gösteri
adamı” showman, “iş hanı” plaza, “yıldız” star,
“çarpıcı haber” flaş haber oldu söz gelimi. Daha da
önemlisi “paşa”yı pasha, “efendi”yi efendy, “evet”i
ewet biçiminde yazan bir kuşak çıktı ortaya.
Bunları söyleyen kişi aşağıdakilerin hangisinden
yakınmaktadır?
A) Dil kurallarının geçerliğini yitirmesinden
B) Dil bilincinin zayıflamasından
C) Sözcüklere farklı anlamlar yüklenmesinden
D) Anlamdaş sözcüklerin birlikte kullanılmasından
E) Yabancı sözcüklerin doğru yazılmamasından

23. Dil, tarih, edebiyat, hukuk, din, ekonomi, tarım, aile
yapısı gibi birçok öge, kültür kavramı içinde yer alır.
Bu bağlamda kültür, bir ulusu oluşturan toplumun ayrılmaz
parçasıdır. Ulusların gelişmişlik düzeyiyle kültür
arasında çok sıkı bir etkileşim vardır. Çünkü kültür
bir ağaç fidesindeki, bir çiçek tohumundaki öz gibi,
toplumu bir arada ve canlı tutan, geliştiren bir etkendir.
Sağlıklı bir toplumsa zamanın getirdiği yenilikleri,
kendi öz değerleriyle kaynaştırarak yol alır. İşte
bu yönden Atatürk döneminde gerçekleştirilen devrimler
de bu amaca yönelik yenileştirme, geliştirme
atılımlarıdır.
Bu parçadan kültürle ilgili olarak aşağıdakilerin
hangisi çıkarılamaz?
A) Uluslararası ilişkilerde gözetilmesi gereken nitelikler
taşıdığı
B) Toplumsal yapıyı kuran değerler bütünü olduğu
C) Toplumların gelişip değişmesinde önemli bir güç
olduğu
D) Bireyleri birbirine bağlayan özellikler içerdiği
E) Koşullara göre değişime uğrayabileceği
24. Düşünme üzerine söylenmiş ne kadar çok söz var! O
sözlerden biri şöyle: “Uyanan düşünce bir daha uyumaz.”
Öyle midir? Bilinir ki nice uyanan düşüncenin
bir yolu bulunarak uyutulduğu çok olmuştur. Düşünceyi
yücelten bir söz daha: “Ölümsüz olarak bildiğim
tek şey, düşüncedir.” Bu söz için de “Evet, doğru.” diyesim
gelmiyor. Tarihe baktığımızda nice düşüncenin
yozlaştırılıp yok edildiğini gördüğümüz için... Konfüçyüs
ise düşünmenin bir başka yönüne vurgu yaparak
“Düşünmeden öğrenmek, vakit kaybetmektir.” diyor.
Evet, düşünme ama hangi düşünme? Biz eleştiren ve
yargılayan bir düşünmeden yanayız.
Bu parçadan düşünmeyle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi çıkarılamaz?
A) Belirli kalıplar içinde dondurulamayacağı
B) Farklı yaklaşımlara göre farklı anlamlar içerebileceği
C) Savunanların yanı sıra engellemeye çalışanların
da olabileceği
D) Sorgulayıcı bir nitelik taşıması gerektiği
E) Çağdaşlığın yolunu açma gücü taşıdığı
25. Bu kitapta okur, zaman zaman esprili, zaman zaman
da son derece duygusal ama her durumda sade bir
anlatım üzerinde ilerliyor. Okuru hiçbir zaman yormuyor
bu aşk ve insan odaklı öyküler. Bunların çoğunda
hüzün saklı. Öykülerin kahramanı olan kadınlar tüm
kırılganlıklarıyla çiziliyor. Kentli ve kültürlü, iyi eğitim
almış bu kadınların pek çoğu, aslında içlerinde saklı
olan gücü fark edebiliyor yeri geldiğinde. Son derece
basit bir olay örgüsü çevresinde insan hâllerini, aşk
karşısında yaşananları, yalnızlıkları, düş kırıklıklarını
ve küçük mutlulukları kaleme alıyor yazar.
Bu parçada sözü edilen öykülerde aşağıdakilerden
hangisi yoktur?
A) İnce anlamlı güldürücü sözler
B) Duyguları devindiren bir doku
C) Her kesimden seçilmiş kahramanlar
D) Süsten arınmış bir anlatım
E) Değişik yönleriyle yansıtılan kadınlar
26. Sabahattin Ali, olayları kesin sonuca bağlamaktan
kaçınan, okurun kafasında bir ufuk açıp bırakan öyküler
yazar. Yani o döneme kadar alışılmış olanın
dışına çıkan, Çehov’un “durum öyküsü” diye anılan
öykü tarzının etkileri görülür öykülerinde. Zaman zaman
da, Maupassant’ın geliştirdiği, bizdeyse Ömer
Seyfettin’in öncülük ettiği “olay öyküsü” tarzının izlerine
rastlanır.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Çehov ve Maupassant’ın öykü türüne yenilikler
getirdiği
B) Sabahattin Ali ile Ömer Seyfettin’in öyküye bakış
açılarının bire bir örtüşmediği
C) Yazarlar arasında etkileşim olabileceği
D) Sabahattin Ali’nin öykülerinde olay ve durum öyküsü
özelliklerinin görüldüğü
E) Yazarların öykü türünü daha çok yeğlediği

27. Türkçenin yeterince ayrımına varılmamış bir özelliğinden,
yoğunlaştırma gücünden ustaca yararlanıyor bu
yazarımız. Yapıtlarındaki duygusal ve düşünsel derinlik
de buradan geliyor büyük ölçüde. Çünkü az sözle
çok şey anlatma yoludur yoğunlaştırma, anlatımda şiirselliğin
damarını yakalamadır. “Düşüncenin canı kısa
sözdedir.” yargısına bağlı kalmadır.
Aşağıdaki cümlelerden hangisi bu parçada anlatılanlara
örnek oluşturmaz?
A) Zamanı öldürerek kendi ölümünü hazırlayan ne
çok insan var şu yeryüzünde.
B) İnsanları fiziksel özellikleriyle değerlendirmenin
yanlışlığı çokça yinelenir.
C) Yaşamını güzelliklerle dokumayan insanın ömrü,
yaşarken tükenmiş demektir.
D) Sabrın ülkesinde soluk alıp vermeyen bir sanatçı,
adını gelecek kuşaklara bırakamaz.
E) Acıların ateşinde pişmeyen insan, bu duyarsızlık
ortamında nasıl ayakta kalabilir ki.
28. İlk ortak çalışmamızda onun kimi özelliklerinin ayrımına
varmıştım. Hem zengin bir yazınsal birikimi vardı
hem de bilinçli bir okurdu. İlyada, Don Kişot, Hamlet,
Suç ve Ceza, Yabancı gibi başyapıtlar derin izler bırakmıştı
onda. Sık sık anıyordu bu yapıtları. Öte yandan
yokluk ve yoksullukla geçen çileli, örselenmiş bir
çocukluk dönemi yaşamıştı. O yaralı çocukluk günlerini
anlatmaktan hiç çekinmiyordu, çekinmek şöyle
dursun anlatırken kahkahalarla gülüyor, az sonra
gözleri buğulanıyordu. Aslında anlattıkları hiç de gülünç
değildi. Dinlerken içim burkulur, ağlamamak için
zor tutardım kendimi. Kahkahalarının tınısında nasıl
bir duygu gizliydi? Haz mı, acı mı, öç alma mı? Ayıramazdım
bir türlü.
Bu parçada anlatılan kişi aşağıdakilerden hangisiyle
nitelendirilemez?
A) Neyi niçin okuduğunu bilen
B) Duygusal bir kişiliği olan
C) Okuduğu yazarlara benzemeye çalışan
D) Önemli yapıtlardan etkilenen
E) Yaşadıklarını hiç değiştirmeden anlatan
29. O, dil duyarlığı gelişmiş öykücülerimizden biridir. Yaşamı
değişik boyutlarıyla yansıtmayı amaçlar. Öte
yandan öykülerinde dili, bir araç olarak görmez. Yazarken
dilin olanaklarını belirli amaçlar doğrultusunda
zorlar, bu yolla yeni söylem biçimleri araştırır. Bunu
yazarlığın ve yaratıcılığın doğal bir işlevi olarak
görür. Yoğun, çok katmanlı, çağrışımlı bir anlatım
oluşturma çabası içindedir. Dilin, yeni duyguları, yaşantıları
yansıtabilmesi için farklı sözcükler seçmekten
ve sözcüklere yeni anlamlar yüklemekten çekinmez.
Bütün bunları yazarlığın temel koşulu sayar,
yazdıklarını bu doğrultuda biçimlendirir.
Bu parçada sözü edilen yazarla ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisine değinilmemiştir?
A) Dile yaklaşımına
B) Yaşananlara farklı açılardan baktığına
C) İşinin bilincinde olduğuna
D) Anlatımını geliştirmeye çalıştığına
E) İlginç konular seçtiğine
30. Kimi çağdaş yazarların hoş bir tutumu var. Önce bilinen
bir klişeyi alıp yazdıkları öykünün çıkış noktası
yapıyorlar. Siz okur olarak “Eyvah!” der demez, satırların
arasında verilen ustalıklı ve incelikli anlatımlar
sizi bambaşka bir şölene çağırıyor. Ama öyle dil
oyunlarının, bilinç akışı gibi metnin anlaşılmasını güçleştiren
yöntemlerin kullanıldığı bir şölen değil bu. İnsanların
davranışlarını yönlendiren ögeleri seçiyor,
bunları çarpıtmadan çağdaş insanın tutkularıyla bizi
yüz yüze getiriyor. Üstelik her şey yalın ve usulca söz
söylemeye dayalı.
Bu parçada sözü edilen yazarların yapıtlarıyla ilgili
olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Anlaşılması çaba gerektiren nitelikler taşıdığı
B) Özgün olmayan konulardan yola çıktığı
C) Belirli teknikleri kullanmaktan kaçındığı
D) Anlatılanların beklentilere ters düştüğü
E) Karakterleri kendi gerçeklikleri içinde yansıttığı
TÜRKÇE TESTİ BİTTİ.

SOSYAL BİLİMLER–1 TESTİ (Sos–1)
1. Bu testte sırasıyla,
Tarih (1–13)
Coğrafya (14–23)
Felsefe (24–30)
alanlarına ait 30 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Sosyal Bilimler–1 Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.
Diğer sayfaya geçiniz.
8
1. Hititlerin ilk zamanlarında,
I. fethedilen toprakların yönetiminin prenslere verilmesi,
II. prenslerin kendilerine verilen topraklara karşılık,
savaş sırasında kralın ordusuna katılacak asker
ve araba temin etmesi,
III. ekonomilerinde hayvancılığın önemli bir yer
tutması
durumlarından hangilerinin feodal timar sisteminin
uygulandığını gösterdiği savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
2. Orta Asya’da MÖ 1200-700 yıllarına ait Karasuk kültüründen
dört tekerlekli araba, keçeden çadır, koyun
yapağından eşya; MÖ 700-100 yılları arasındaki Tagar
kültüründen ise çok sayıda ok uçları, toka, taç, bilezik
gibi üzerleri kabartma hayvan başı işlemeli süs
eşyaları ve hançerler bulunmuştur.
Yalnız bu bilgiler doğrultusunda,
I. Her iki kültüre ait tüm kalıntılar bulunmuştur.
II. Tagar kültürü zaman bakımından Karasuk kültüründen
sonradır.
III. MÖ 3. yüzyılın sonlarında kurulduğu bilinen Hun
Devleti, Karasuk kültürüyle aynı dönemde siyasi
varlığını sürdürmüştür.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
3. Abbasilerde Halife Mutasım’dan sonra devlet yönetiminde
Türklerin etkisi giderek artmış, Türk komutanlar
istediklerini halife yapmaya, istemediklerini indirmeye
başlamış ve bu komutanlar bazı eyaletleri de
kendi aralarında paylaşmıştır.
Bu durumun aşağıdakilerden hangisini gösterdiği
savunulabilir?
A) Siyasal birliğin çözüldüğünü
B) Saltanat sisteminin dikkate alındığını
C) Türklerin Abbasiler Döneminde İslamiyet’i kabul
ettiklerini
D) Mutasım Döneminde sınırların çok genişlediğini
E) Abbasilerin kendilerinden önceki devletlerin etkisinde
kaldığını
4. Kapitülasyonlar Osmanlı Devleti’nin gelişme yıllarında
sorun olmadığı hâlde, daha sonraki dönemlerde
sorun olmuştur.
Bu durumun Osmanlı Devleti’yle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisinin göstergesi olduğu savunulabilir?
A) Avrupalı devletlerden biri sayıldığının
B) Reform hareketlerinin dışında kaldığının
C) Antlaşmaları yaptığı devletler karşısında siyasal
gücünün giderek azaldığının
D) Azınlıkların ticaret yapmasına izin verildiğinin
E) İnanç özgürlüğünün dikkate alındığının

5. Tanzimat’tan sonra birçok alanda yeni kurumlar kurulmuş,
eskilerine dokunulmamış ancak bunlar işlevsiz
hâle getirilmiştir.
Bu tutumun,
I. medrese mezunlarının iş olanaklarının daralması,
II. modern eğitimin yaygınlaşması,
III. modern yargılama usullerinin uygulandığı mahkemelerin
sayıca artması
durumlarından hangilerine ortam hazırladığı savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
6. Birinci Dünya Savaşı sırasında İngiltere, Fransa,
Rusya ve İtalya’nın, Osmanlı Devleti’nin topraklarıyla
ilgili yaptıkları gizli antlaşmalardaki paylaşımdan
sonra,
I. İtalya’ya bırakılan İzmir’in, İngiltere’nin desteğiyle
Yunanistan’a verilmesi,
II. Rusya’nın savaştan çekilmesi,
III. Bulgaristan’ın savaştan çekilmesi
durumlarından hangileri paylaşımda değişiklik
olduğunu gösterir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
7. Demirci Mehmet Efe ve Çerkez Ethem, Batı Anadolu’
da Yunanlıların ilerlemesinin kısmen engellenmesinde,
TBMM’nin kurulması ve ayaklanmaların bastırılmasında
etkili olmalarına rağmen, daha sonra TBMM’
ye karşı ayaklanmışlardır.
Ayaklanmalarının nedeninin aşağıdakilerden hangisi
olduğu savunulabilir?
A) Milis güçlerin düzenli orduya bağlanmak istenmesi
B) Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıkarılması
C) Damat Ferit’in sadrazamlık görevinden çekilmesi
D) İstiklal Mahkemelerinin kurulması
E) Kuvayımilliye şeflerinden Topal Osman’ın öldürülmesi
8. Kurtuluş Savaşı’nda,
• Sovyet Rusya’nın, Anlaşma Devletlerinin
Anadolu’dan yapabilecekleri saldırıya engel
olmak için TBMM Hükûmetini tanıması ve
desteklemesi,
• Fransa ile Almanya arasında sorun olan Ren
Bölgesi konusunda, Almanya’ya yakınlık gösteren
İngiltere üzerinde etki yaratmak amacıyla,
Fransa’nın TBMM Hükûmetiyle ateşkes
imzalaması
gelişmelerinin aşağıdakilerden hangisinin göstergesi
olduğu savunulabilir?
A) Anlaşma Devletlerinin birlikte hareket ettiğinin
B) Aynı rejimde olan devletlerin birbiriyle ilişki içinde
olduklarının
C) Devlet çıkarlarının ülke politikalarına yön verdiğinin
D) Güçlü devletlerin, güçsüz devletleri sömürdüğünün
E) TBMM Hükûmetini tüm komşu devletlerin desteklediğinin
9. Lozan barış görüşmelerinin kesilmesi üzerine Ankara’
ya dönen İsmet İnönü ve heyeti, Bakanlar Kurulunda
Misakımillî’ye uymamakla eleştirilmiş ve suçlanmıştır.
Bu durum Meclis çalışmalarını zora sokmuştur. Daha
sonra Anlaşma Devletleri ve Türk tarafının isteği üzerine
görüşmelerin yeniden başlayacağı düşüncesi
güçlenince, milletvekili seçimlerinin yapılmasına karar
verilmiştir.
Milletvekili seçimlerinin yapılmasıyla ilgili bu kararın
aşağıdakilerden hangisine gerek duyulmasının
bir sonucu olduğu savunulabilir?
A) Kabine sistemine geçilmesine
B) Seçim sisteminde değişiklik yapılmasına
C) Mecliste bir muhalefet partisinin kurulmasına
D) Mecliste görüşmelerin uzamasına
E) İç siyaset kargaşasından yararlanılmasının önlenmek
istenmesine

10. Atatürk, 1 Mart 1922’de TBMM’nin üçüncü toplantısında,
“Efendiler, milletimiz çiftçidir. Milletin çiftçilikteki
çabasını, çağdaş ekonomik önlemlerle azami haddine
ulaştırmalıyız. Köylünün çalışmasının sonuçlarını
ve ürünlerini kendi menfaati lehine azami haddine
çıkarmak ekonomik siyasetimizin temel ruhudur.” demiştir.
Atatürk’ün bu sözlerinin aşağıdakilerin hangisinde
birlikte verilen ilkelerle doğrudan ilgili olduğu
savunulabilir?
A) İnkılapçılık – Cumhuriyetçilik
B) Halkçılık – İnkılapçılık
C) Devletçilik – Laiklik
D) Laiklik – Halkçılık
E) Cumhuriyetçilik – Devletçilik
11. Bir başka ulusun diliyle konuşanlar, giderek o ulus
gibi düşünürler.
Yukarıda verilen yargı ile aşağıdakilerden hangisine
ulaşılabilir?
A) Ulusal dillerin okunduğu gibi yazılması gerektiğine
B) Uluslararası ilişkilerde farklı dillerin güçlük yarattığına
C) Dilin ulusal bilincin gelişmesinde başlıca etken
olduğuna
D) Ulusal dillerde yabancı sözcüklerin kullanılması
gerektiğine
E) Ulusların uygarlık dünyasına katkıda bulunduklarına
12. Türkiye, İkinci Dünya Savaşı’nda 1939 yılında İngiltere
ve Fransa ile ittifak, 1941 yılında Almanya ile dostluk
antlaşması imzalamıştır.
Yalnız bu bilgiyle, Türkiye’nin İkinci Dünya Savaşı’ndaki
bu tutumunun,
I. savaşın değişen koşullarına göre hareket ettiği,
II. savaş dışı kalmaya çalıştığı,
III. Milletler Cemiyetine üye olduğu
durumlarından hangilerini gösterdiği savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
13. Yüzyıllar öncesinde ilkel araçlarla dar alanlarda olan
çatışmalar, bugün son derece karmaşık silah ve araçlarla
geniş alanlarda ortaya çıkan, kapsamı geniş savaşlara
dönüşmüştür.
Buna göre,
I. çatışmaların sorun olması,
II. sivil savunmanın önem kazanması,
III. savaş alanına ulaşımın kolaylaşması
durumlarının hangilerinde, bilim ve tekniğin gelişmesinin
etkisi olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III

14. X ve Y noktaları aynı meridyen üzerinde olmalarına
karşın yaz mevsiminde, Y kentinde Güneş X kentinden
daha önce batmaktadır.
Bu durumun oluşum nedeniyle aşağıdakilerden
hangisinin oluşum nedeni aynı değildir?
A) Aydınlanma çemberinin yıl içinde yer değiştirmesi
B) Yerin, ekseni etrafındaki dönüşünün batıdan doğuya
doğru olması
C) Kuzey Yarım Küre’de yaz mevsimi yaşanırken,
Güney Yarım Küre’de kış mevsiminin yaşanması
D) Yeryüzündeki bir noktaya güneş ışınlarının düşme
açısının yıl içinde değişmesi
E) Gündüz süresinin yıl içinde değişmesi
15.
0 10 20 30 40 50 60
60
50
40
30
20
10
II
I
III
Türkiye’nin coğrafi koordinatları göz önüne alındığında,
yukarıda numaralarla gösterilen merkezlerden
hareket eden uçakların Türkiye’ye ulaşabilmeleri
için hangi yönü izlemeleri gerekmektedir?
I II III
A) Doğu Kuzeydoğu Kuzey
B) Kuzeydoğu Doğu Kuzeybatı
C) Kuzey Batı Güneydoğu
D) Batı Doğu Kuzeybatı
E) Kuzeydoğu Güneydoğu Batı
16. “Dün Ankara’da hava sıcaklığı mevsim normallerinin
altına düştü. Kuzeybatıdan esen orta şiddetteki rüzgâr
sıcaklığın daha da düşük hissedilmesine neden
olurken aralıksız yağan yağmur birçok semtte su baskınına
yol açtı.”
Yukarıda verilen herhangi bir güne ait meteoroloji
bültenine göre, Ankara’da belirtilen günle ilgili
olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Gün boyunca alçak basıncın etkili olduğuna
B) Sıcaklık değerlerinin 0 °C’nin altına düştüğüne
C) Ocak ayına ait bir gün olduğuna
D) Yağışın konveksiyonel olduğuna
E) Bağıl nemin düşük olduğuna
17. Orman üst sınırını sıcaklığın yetersizliği ve yükselti
belirler.
Ekvator
I II
III
IV
V
Buna göre, haritadaki numaralanmış yerlerin hangisinde
orman üst sınırının en yüksek olması beklenir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
2009 - ÖSS / SOS-1
Diğer sayfaya geçiniz.
12
18. Bir grup coğrafyacı mayıs ayında Ankara’dan yola
çıkarak, üç gün süren araştırma gezisi sonunda Konya
üzerinden Antalya’ya ulaşmışlardır.
Yolculuk boyunca ve yolculuk sonundaki gözlemlerle
ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi
yapılamaz?
A) Tuz Gölü çevresindeki toprakların bir kısmında
ekim yapılmadığı
B) Akdeniz’e yaklaştıkça bozkırın yerini orman örtüsünün
ve makinin aldığı
C) Güneye gidildikçe geceyle gündüz arasındaki
sıcaklık farkının azaldığı
D) Dağlık alanlarda rüzgâr erozyonunun oluşturduğu
biriktirme şekillerinin yaygın olduğu
E) Torosların güneyine geçildiğinde arpa, buğday
tarlalarının yerini sebze ve meyve bahçelerinin
aldığı
19. Orhan: Hafta sonu Sinop’taki Hamsilos Koyu’nu gezdik.
Rehberimiz burasının IV. Jeolojik Zaman’
daki buzullaşmaların etkisiyle oluştuğunu ve
Türkiye’nin tek fiyordu olduğunu söyledi.
Yeliz: Rehberiniz bir hata yapmış olmalı. Çünkü,
----
Yeliz, aşağıdakilerden hangisini söylerse Orhan’a
doğru bilgi vermiş olur?
A) IV. Jeolojik Zaman’ın hiçbir döneminde buzullaşma
olayı etkili olmamıştır.
B) Hamsilos Koyu, dalga aşındırması ile oluşmuştur.
C) fiyortları oluşturan kuvvet, buzullaşma değildir.
D) Hamsilos Koyu’nun oluşmasında gelgit olayları
etkili olmuştur.
E) Anadolu’da buzullar deniz seviyesine inemediğinden
bu koy fiyort değildir.
20. Kırsal yerleşmeler fiziki çevre, ekonomik etkinlikler ve
nüfus bakımından çeşitli özelliklere sahiptir. Kırsal
yerleşmelerin büyüklüğüne, kuruluş yerine, sürekliliğine
ve dokusuna göre sınıflandırılması bu özellikler
göz önüne alınarak yapılır.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin Türkiye’
deki kırsal yerleşmelerin ortak özelliği olduğu
söylenemez?
A) Sürekliliğinin geçim kaynaklarının türüne bağlı
olması
B) Yapı malzemesi olarak kerpiç kullanılması
C) Kaynakların belli sayıda nüfusu besleyebilmesi
D) Gereksinimlerin önemli bir kısmının yerel üretimden
karşılanması
E) Yerleşme şeklinde doğal koşulların etkili olması

21. - 22. SORULARI AŞAĞIDAKİ PARÇAYA
GÖRE CEVAPLAYINIZ.
Tarımla uğraşan bir çiftçiyim. Küçükbaş hayvancılık
ve tahıl tarımı başlıca ekonomik etkinliklerimizdendir.
Yaşadığım yörenin, Türkiye’nin tahıl tarımında önemli
bir yeri vardır. Her ne kadar gübre ve kaliteli tohum
kullanıp rahat bir şekilde makineli tarım yapma olanağına
sahip olsak da üretimde yıldan yıla dalgalanmalar
görülür.
21. Bu parçaya göre, çiftçinin aşağıdaki yerlerden
hangisinde yaşadığı söylenebilir?
A) Muş Ovası B) Menteşe Yöresi
C) Konya Ovası D) Göller Yöresi
E) Çarşamba Ovası
22. Bu parçada sözü edilen yerde, tahıl üretiminin yıllar
arasında dalgalanmalar göstermesi aşağıdakilerden
hangisine kanıt olabilir?
A) Doğa koşullarına bağımlılığın devam ettiğine
B) Farklı tarım ürünlerinin yetiştirildiğine
C) Nadas alanlarının giderek daraldığına
D) Tarım alanlarının yerleşmeye açıldığına
E) Tarımla uğraşan kişi sayısının azaldığına
23. Yeryüzünde doğal, beşerî ve ekonomik yönden birbirine
benzer ya da farklı yerlerin olması çeşitli özelliklere
göre bölgelerin oluşturulabilmesini sağlamıştır.
Bu özelliklerdeki değişme bölge sınırlarının da değişmesine
neden olmaktadır.
Buna göre, belli özelliklere dayanarak oluşturulan
aşağıdaki bölgelerden hangisinin sınırlarında zamanla
değişme olması beklenmez?
A) Tarım bölgeleri B) Askerî bölgeler
C) Turizm bölgeleri D) İklim bölgeleri
E) Maden bölgeleri
24. Dünyanın başlangıcı, sonu ve niçin var olduğuna ilişkin
sorular hep merak uyandırır. Heidegger, bu türden
sorulara ilişkin genel fikirlerin ve bunların tarihinin
ayrıca bunlardan kaynaklanan başka şeylerin belirtilmesinde
felsefe sözcüğünün kullanılmasını olanaksız
kılmıştır. Bunun da Heidegger’in felsefeye en temel
katkısı olduğu söylenebilir.
Bu parçaya göre Heidegger’in felsefe sözcüğünün
kullanılmasını istemediği alan aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Etik
B) Metafizik
C) Estetik
D) Bilim felsefesi
E) Bilgi kuramı
25. Bilgiler yalnızca var olma mücadelesinde kullandığımız
araçlar olduğundan, doğru olmaları için uymaları
gereken nesnel gerçeklik diye bir şey yoktur.
Bu parça “bilgi kuramı”nın hangi temel sorusuna
yanıt niteliğindedir?
A) Doğru bilginin ölçütü nedir?
B) Duyu bilgisine güvenilir mi?
C) Akıl her şeyi bilebilir mi?
D) Neyi bilebiliriz?
E) Bilgi doğuştan mıdır?
26. Modern dünyamızda tek bir bilim felsefesi var: modern
bilimlerin felsefesi. Buna bilimin kendi kendisinin
yorumu veya bilimin bilimsel kurumlar tarafından yapılan
yorumu da diyebiliriz. Bilim, bilimin hem davalı
hem davacı hem de yargıç olduğu bir mahkemede
yargılanmaktadır. Neyin bilim olduğuna bu mahkemede
karar verilmekte, bu mahkemeden geçiş izni alamayan
her unsur bilim dünyasından kovulmaktadır.
Böyle bakıldığında bütün bilgi türlerini yargılayabilecek
adil mahkeme bulmak güç gibi görünüyor.
Bu parçada sözü edilen güçlüğün nedeni aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Yeniliklere açık olmama
B) Olumsuz eleştirilere karşı koyma
C) Bilgileri sorgulamada yine bilimin ölçütlerini kullanma
D) Ön yargılardan kurtulamama
E) Bilimin gelişme sürecini tamamladığını düşünme
27. Bilimin ilk ve son şeyler hakkındaki soruları yanıtlayamayacağını
kabul edersek, ki etmek zorundayız, bu
durumda bile bilimin yanıtlayabileceği sorular için bilinen
veya düşünülebilecek hiçbir sınır yoktur. Çünkü
bilim, ancak bilimciler gerçeğin ne olabileceği konusunda
hayal etme gücünü veya dürtüsünü yitirdikleri
zaman sona erer.
Aşağıdaki yargılardan hangisi bu parça için “karşı
tez” oluşturur?
A) Mutlak kesinlik hiçbir zaman bilinemez.
B) Bilimin geliştiği dönemde felsefeye gerek yoktur.
C) Hayal etme gücünün sınırı yoktur.
D) Bilinebilecek her şey biliniyor yeni bir şey aramak
gereksizdir.
E) Bilgiler arttıkça bilinebilir şeyler de orantılı olarak
artar.

28. Çiçek açmış bir erik ağacının önünde duruyoruz ve
ağaç da karşımızda. Ağaç oradayken ve biz onun
karşısında durduğumuzda, ağaç ve biz, karşılıklı bulunuyoruz.
Birbirimize göre, karşılıklı konumumuz
içinde varız. Demek ki bu karşılaşmada söz konusu
olan şey kafamızın içinde uçuşan tasarımlar değil.
Bu parça aşağıdakilerden hangisinin varlıkla ilgili
görüşlerine örnek oluşturur?
A) Rasyonalizm
B) Septisizm
C) Realizm
D) Nominalizm
E) Nihilizm
29. Ahlak felsefesinde nesnelcilikte, değerlerin dış dünyada,
onlara ilişkin kavrayışımızdan ayrı ve bağımsız
olarak var olduğu ve bunların insan tarafından bilinebileceği
ileri sürülür. Değerlerin ahlaki yargıları ve eylemleri
belirleyen ilkeler olarak kullanılmak durumunda
olduğu ve nesnelerle eylemlerin, kendilerinde insandan
bağımsız olarak var olan bir nitelikten dolayı
iyi ya da değerli olduğu savunulur.
Bu parçaya göre bir eylemin “iyi ya da değerli” olması
aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
A) Kişiye yarar sağlamasıyla
B) Evrensel ahlak yasasına uygun olmasıyla
C) Kişinin özgür iradesine bağlı olmasıyla
D) Özgürlüğün sorumluluk gerektirdiği düşüncesine
uygun olmasıyla
E) Kişinin, öyle davranmasının ödevi olduğunu düşünmesiyle
30. Bir resim, düşünülerek bulunmaz, bizzat ele alınmadan
kurgulanmaz. Bir insanın düşüncelerinin değişmesi
gibi, bir resim de yapılırken sürekli değişir. Ve
hatta bittiğinde bile, ona bakanların bilinç durumlarıyla
bağlantılı olarak değişmeye devam eder. Günden
güne ve yaşamın bize dayattığı değişimlere katlanarak…
Bir canlı gibi resmin de kendine özgü bir yaşamı
vardır. Aslında bu çok doğal, resim ona bakan
insan aracılığıyla yaşar.
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisi çıkarılamaz?
A) Resim alımlayıcıya göre şekillenir.
B) Sanat ürünü olmuş bitmiş bir yapıda değildir.
C) Sanatçının yapmayı düşündüğüyle yaptığı aynı
değildir.
D) Sanat ürününün varlığı alımlayanın olmasına
bağlıdır.
E) Sanat yapıtı olmadan sanattan söz edilemez.
SOSYAL BİLİMLER–1 TESTİ BİTTİ.

Sitemizde Mat-1 Soruları gösterilemiyor Çünkü işaretlerde ve sayıların yazılımında yanlışlık olmaktadır!!!!

Fen-1 Testi de görüntülenemiyor çünkü grafikleri gösterememekteyim!!

İKİNCİ BÖLÜM
EDEBİYAT–SOSYAL BİLİMLER TESTİ (Ed–Sos)
1. Bu testte sırasıyla,
Türk Dili ve Edebiyatı (1–20)
Coğrafya (21–30)
alanlarına ait 30 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Edebiyat–Sosyal Bilimler Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.
Diğer sayfaya geçiniz.
30
1. Aşağıdaki parçalardan hangisi tanrısal (hâkim)
anlatıcının bakış açısıyla verilmiştir?
A) Masadan kalktık, Enuice pencereye doğru ağır
ağır yürüdü ve tespih ağacına bakarken şöyle
dedi: “Kuşlar tüneklerine yerleşiyor, bizim için
yatma vakti.”
B) Başhekim işitmiş, geldi baktı. Başhekim babamın
pek yakın dostlarından olduğu için tanışırız. Beni
odasına götürdü, konuştuk, biraz avundum, ama
içimdeki coşkuyu yenemiyordum.
C) El sallamak, güle güle diye bağırmak isterdi.
Bahtınız açık olsun demek isterdi. Fakat el sallayamazdı,
bir eli bütün koluyla birlikte Kutülamare’
de, bir kum tepesinde kalmıştı, öbür eli de, pis,
sefil fakat kocaman torbasını tutuyordu.
D) Konsolun üzerinde bir cam fanusun altına konmuş
eski usul bir saat, sarı yaldız çerçeveli büyükçe
bir ayna ve aynanın üst tarafında, duvarda
kılıflarıyla asılmış babama ait bir çift çakmaklı
tabanca duruyordu.
E) Karanlık göz bebeklerime kadar ilerliyor. Kitabı
yavaşça bir kenara bırakıyorum. Başımı kaldırıp
az ötede oturan kız kardeşime bakıyorum. Çenesini
dizlerine dayamış, karanlığı dinliyor. “Yasemin
hep aynı.” diye geçiriyorum içimden.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Papatyalar, badem
ve eriklerden akıllı davrandı ve ‘üçüncü cemreye’
aldanmayıp sabırla bekledi.” cümlesindekine
benzer sanatlı bir söyleyiş vardır?
A) Eskiden Beyoğlu, iyi kötü her şeyiyle Batı uygarlığının
simgesiydi.
B) Beyoğlu bir zamanlar yalnız Türkiye’de değil, yakın
doğuda da çok ünlüydü.
C) Beyoğlu, Türkiye’nin kültür başşehrinin önemli
yerlerinden biri olma özelliğini bugün de korumaktadır.
D) İstenirse Beyoğlu yine eski saygınlığına, eski güler
yüzlülüğüne ve çekiciliğine kavuşturulabilir.
E) Eskiden İstanbullular, Beyoğlu’na çıkarken derlenir
toplanırlar, giyimlerine özen gösterirlerdi.
3.
Böyle bağlar
Yâr başın böyle bağlar
Gül açmaz bülbül ötmez
Yıkılsın böyle bağlar
Bu maniyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Cinaslı uyak kullanılmıştır.
B) Benzetmelere yer verilmiştir.
C) İlk dize uyak oluşturma amacıyla kullanılmıştır.
D) Uyak düzeni aaba biçimindedir.
E) Kesik mani olarak adlandırılır.
2009 - ÖSS / ED-SOS
Diğer sayfaya geçiniz.
31
4.
Nereden gelmiş bu denizsiz kente
Bu yaşlı martı
Konmuş saat kulesinin üstüne
Öyle bir zamansızlıktan izliyor beni
Çağırsam hemen çıkıp gelecek, biliyorum
Çok eski bir oyundan kılıksız bir haberci gibi.
Bu dizeler, İkinci Yeni Şiirine ilişkin aşağıda verilen
özelliklerden hangisine örnek oluşturmaz?
A) Kapalı bir anlatıma başvurma
B) Sesi ve ritmi önemseme
C) Kendine özgü bir biçemi olma
D) Sözcüklerin çağrışım gücünden yararlanma
E) Duyulmadık yeni sözcükler oluşturma
5.
Durup dururken aklına gelmez yağmak yağmurun
Gitsen nereye gidebilirsin hâlâ bilmem
Bizans’ta olmak belki iyi belki fena belki bunu da
diyemem
Ben küçük dükkânlarsız, kahvelersiz sokakları
sevmem,
odaları, duvarları sevmem
İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurulduğunda,
yukarıdaki şiirin aşağıdaki şairlerden
hangisi tarafından yazıldığı söylenebilir?
A) İlhan Berk
B) Enis Behiç Koryürek
C) Ahmet Kutsi Tecer
D) Yusuf Ziya Ortaç
E) Cahit Sıtkı Tarancı
6.
Gerin, bedenim, gerin;
Doğan güne karşı.
Duyur duyurabilirsen,
Elinin, kolunun gücünü,
Ele güne karşı.
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Serbest ölçüyle yazıldığı
B) Sıradan, günlük olaylara yer verildiği
C) Yalın bir anlatımının olduğu
D) İmgelere dayalı bir anlatım içerdiği
E) Konuşma dilinin söz değerleriyle oluşturulduğu
7.
Ne sabahtır bu mavilik, ne akşam!
Uyandırmayın beni, uyanamam.
Kaybolmuş sevdiklerimiz aşkına,
Allah aşkına, gök, deniz aşkına
Yağsın kar üstümüze buram buram…
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) Redife yer verilmiştir.
C) Farklı uyak türleri kullanılmıştır.
D) Seslenmelerden yararlanılmıştır.
E) Yinelemelerden yararlanılmıştır.

8. (I) Millî Edebiyat Dönemi hikâye ve romanlarının
önemli bir özelliği sade bir dille yazılması ve yerli
hayatı yansıtmasıdır. (II) Bu dönemde “halka doğru”
hareketinin bir sonucu olarak hikâye ve roman,
yurdun her köşesine açılmış ve bu tür yapıtlarda her
tabakadan insanın yaşayışı anlatılmıştır. (III) Köy ve
taşra insanının yaşayışını anlatan ilk başarılı örnekler,
Reşat Nuri’nin “Çalıkuşu”, Ebubekir Hazım’ın
“Küçük Paşa” adlı yapıtları bu dönemde verilmiştir.
(IV) Kurtuluş Savaşı yıllarında Anadolu insanının
çetin alın yazısına Halide Edip “Dağa Çıkan Kurt”,
“Ateşten Gömlek” gibi kitaplarında eğilmiştir. (V) Birinci
Dünya Savaşı ve Mütareke Dönemi İstanbul’undaki
ahlak ve düzen bozukluğu da ele alınan başlıca
temalardan biridir: Reşat Nuri’nin “Yeşil Gece”, Peyami
Safa’nın “Fatih-Harbiye” romanları bu temayı işleyen
romanlardır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde
bilgi yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. ---- Sodom ve Gomore adlı romanı, siyasî ve toplumsal
tarihimizi yazacaklar için ---- niteliği taşır.
Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden
hangisinin getirilmesi gerekir?
A) Halide Edip’in – eleştiri
B) Yakup Kadri’nin – belgesel
C) Refik Halit’in – yaşam öyküsü
D) Hüseyin Rahmi’nin – macera
E) Ahmet Rasim’in – bilim kurgu
10. Millî Edebiyat Döneminde başlayan Anadolu’ya, kır
ve köy kesimine açılma eğilimi, Cumhuriyet Dönemi
roman ve öyküsünde tam anlamıyla amacına ulaşmıştır.
Anadolu, değişik bölgeleriyle roman ve öyküde
yansıtılmıştır. Böylece Güney Anadolu, Toroslar
ve Çukurova, ---- Hanımın Çiftliği, Bereketli Topraklar
Üzerinde; Orta Anadolu Bölgesi ---- Sarı Traktör, Ortakçının
Oğlu, Define, ---- Yılanların Öcü, Kaplumbağalar,
Tırpan romanlarına konu olmuştur.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin
hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) Orhan Kemal’in – Talip Apaydın’ın – Fakir Baykurt’un
B) Kemal Bilbaşar’ın – Yaşar Kemal’in – Necati Cumalı’nın
C) Kemal Tahir’in – Tarık Buğra’nın – Samim Kocagöz’ün
D) Sait Faik’in – Selim İleri’nin – Sabahattin Ali’nin
E) Abbas Sayar’ın – Yusuf Atılgan’ın – Dursun Akçam’ın
11. Ben, sanatta bir akıma bağlanmaya karşıyım. Çünkü
her akımın öncüsü aslında bir kişidir. Ondan sonra
gelenler de aynı yolu izleyerek akımın öncüsünü taklit
etmekten başka bir şey yapmaz. Bu bağlamda şiir
akımı da olamaz. Çünkü bu da bir çeşit taklit zinciridir.
İşte ---- böyle bir zincirin halkası olmaktan kaçınmış,
belirli bir akım içinde yer almamıştır.
Bu parçada öne sürülen düşünceye göre boş bırakılan
yere aşağıdaki adlardan hangisi getirilmelidir?
A) Cenap Şehabettin
B) Faruk Nafiz
C) Mehmet Âkif
D) Oktay Rifat
E) Ece Ayhan
2009 - ÖSS / ED-SOS
Diğer sayfaya geçiniz.
33
12. Servet-i Fünun edebiyatında sürrealizm akımının
I
etkileri görülür. Bu yolla şiirde yeni bir duygu, hayal
ve estetik anlayışı oluşturulur. Servet-i Fünun edebiyatının
sanatçıları dili sadelikten uzaklaştırmışlardır.
II
Aruz ölçüsünü, kullandıkları dile başarıyla uygulama-
III
ları, onların bir başka özelliğidir. Batı edebiyatında
gelişen sone, terzarima gibi nazım şekillerini kullan-
IV
mış, ayrıca klasik şiirin nazım biçimlerinden biri olan
V
müstezadı değiştirerek “serbest müstezat” adı verilen
bir nazım biçimi oluşturmuşlardır.
Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşağıdaki
değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?
A) I.nin yerine “parnasizm ve sembolizm
akımlarının” getirilmeli
B) II.nin yerine “dilde sadeleşme düşüncesini
savunmuşlardır” getirilmeli
C) III.nün yerine “hece ölçüsünü” getirilmeli
D) IV.nün yerine “tuyug, bent” getirilmeli
E) V.nin yerine “halk şiiri” getirilmeli
13. Düş gücümün kuvvetli, gözlem yeteneğimin ise zayıf
olduğunu arkadaşlarım söylerler. Bunu ben de bildiğimden,
gerçek hayat üzerine bir şey yazmam istenince
biraz tedirgin olurum. Romanlardan, öykülerden,
yazarların iç dünyasından söz ederken sorun
yoktur. Ama gerçek bir kentte yer alan gerçek bir yeri
anlatırken… Bu benim gibi yazarlar için hiç kolay
olmaz.
Bu sözleri söyleyen bir yazarın aşağıdaki akımlardan
hangilerine bağlı yapıtlar vermesi beklenmez?
A) Romantizm – Realizm
B) Klasisizm – Sembolizm
C) Romantizm – Natüralizm
D) Sembolizm – Sürrealizm
E) Realizm – Natüralizm
14. Divan şiirinin İran edebiyatından aktarılmış, şaire
---- bir estetiği vardır. Sevgilinin boyundan posundan
başlayarak saçları, kaşları, gözleri, kirpikleri,
ağzı, dişleri, dudakları, yanakları ---- adı verilen,
hazır benzetmelerle anlatılır, övülür.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin
hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) örnekler sunan – istiare
B) özgürlük tanımayan – mazmun
C) yön gösteren – mecaz-ı mürsel
D) konu seçme olanağı vermeyen – tenasüp
E) kolaylık sağlayan – teşhis ve intak
15.
I. Grup II. Grup
I. Anonim halk şiiri Nesib
II. Sanatkârane nesir Hece ölçüsü
III. Nazım türü Seci
IV. Terkibibent Hicviye
V. Kaside
Yukarıda I. grupta verilen terimlerden hangisi, II.
grupta verilenlerden biriyle ilişkilendirilemez?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
16. Şiirin, dil ve imge aracılığıyla gerçekliği yoğunlaştıran,
en özlü ve en az söze indirgeyen bir anlatımı vardır.
Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede söylenene
örnek gösterilemez?
A) Dünyanın en güzel kadını bu oydu
Saçlarını tarasa baştan başa Rumeli
B) Dağ dağ o güzel ses, bütün etrafı gezindi
Görmüş ve geçirmiş denizin kalbine sindi
C) İnsanlar yüzyıllardır evler yaptılar
İrili ufaklı birbirinden farklı
D) Demirciler bir nehri dövmektedir
Ucuz bir tarlaya sunulmak üzere
E) Başkadır çünkü bu akşam bütün akşamlardan
Güneşin vehmi saraylar yaratır camlardan

17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı
vardır?
A) Hikâye ve romanlarının yanı sıra tiyatro, anı, fıkra
türünde de yapıt veren Memduh Şevket Esendal’ın
en tanınmış kitapları Memleket Hikâyeleri
ve Gurbet Hikâyeleri’dir.
B) Suut Kemal Yetkin, eleştiri ve deneme türündeki
yazılarıyla tanınır; sanat, estetik ve sanat felsefesi
onun ilgi alanıdır.
C) Türk edebiyatının gerçekçi yazarları arasında yer
alan Kemal Tahir, kimi yapıtlarında, konularını
Kurtuluş Savaşı yıllarından, Cumhuriyetin ilk dönemlerinden,
Osmanlı tarihinden seçerek tarihî
roman türünde de yapıtlar vermiştir.
D) Attilâ İlhan, değişik çizgilerde, öz ve biçim yönünden
farklı şiirler yazmış, toplumcu gerçekçi bir
sanatçıdır; barış, özgürlük gibi toplumsal temaların
yanı sıra yalnızlık, aşk, ölüm gibi bireysel
temaları da işlemiştir.
E) Doğu-Batı, madde-ruh ve insan psikolojisi konularını
ele alan Peyami Safa, yapıtlarının bir kısmını
Server Bedi imzasıyla yayımlamıştır.
18. Türk edebiyatında gezi türünde birçok yapıt vardır.
XVI. yüzyılda Doğu Türkçesiyle yazılmış Bâbürnâme
I
ve yine aynı yüzyılda büyük Türk denizcisi Seydi Ali
Reis’in Miratü’l-Memâlik’i gezi türünde yazılmış ilk
II
yapıtlardandır. Ayrıca Yusuf Ziya Ortaç, Reşat Nuri
III
Güntekin, Falih Rıfkı Atay, gezi türündeki eserleriy-
IV V
le tanınmış yazarlarımızdandır.
Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde
bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
19. ---- idealist bir şairin iç dünyası ile birlikte orta hâlli bir
Türk ailesinin yaşayış tarzı, zevkleri, o devrin basın
hayatı başarılı bir biçimde betimlenmiştir. ---- Batılı
yaşam tarzına kaymış zengin bir Türk ailesinin hayatı
ayrıntılarıyla ele alınmıştır. ---- orta hâlli, fakir Türk
aileleriyle sosyetik bir aile tipi ve bu ailelerin yaşam
tarzları geniş bir çerçevede işlenmiştir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin
hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) Araba Sevdası’nda – Muhsin Bey’de – Şemsa’da
B) Yâdigarlarım’da – Zavallı Kız’da – Karabibik’te
C) Handan’da – Yeni Turan’da – Tatarcık’ta
D) Hasan Mellah’ta – Hüseyin Fellah’ta – Paris’te
Bir Türk’te
E) Maî ve Siyah’ta – Aşk-ı Memnû’da – Kırık Hayatlar’da
20.
Hayır, hayal ile yoktur benim alışverişim,
İnan ki her ne demişsem, görüp de söylemişim
Şudur cihanda benim en beğendiğim meslek
Sözüm odun gibi olsun, hakikat olsun tek.
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Düz yazıya yaklaşan bir havası vardır.
B) Dilin alışılmış kalıpları yıkılmaya çalışılmıştır.
C) Somutlamaya başvurulmuştur.
D) Uyak ve yineleme, ahengi sağlayan ögelerdendir.
E) Gerçekçi sanat anlayışına bağlılığı yansıtır.
2009 - ÖSS / ED-SOS
Diğer sayfaya geçiniz.
35
21. Aşağıdaki tabloda X, Y ve Z bitkilerinin yetişebilmesi
için gerekli olan sıcaklık, nem ve yağış koşulları verilmiştir.
Yıllık ort.
sıcaklık (ºC)
Nem oranı Yıllık toplam
yağış (mm)
X bitkisi 10 – 12 Düşük 300 – 400
Y bitkisi 18 – 20 Yüksek 500 – 1000
Z bitkisi 14 – 16 Yüksek 1500 – 2000
I
II
III
Buna göre, X, Y ve Z bitkilerinin ekimi, haritada
numaralanmış yerlerden hangilerinde yapılırsa
alınacak verim daha yüksek olur?
X Y Z
A) II I III
B) I II III
C) III II I
D) II III I
E) III I II
22. Akdeniz’i Kızıldeniz’e bağlayan Süveyş Kanalı’nın
açılmasıyla aşağıdakilerin hangisinde değişme
olmamıştır?
A) Çevresindeki bitki ve hayvan türlerinde
B) Denizlerin seviyelerinde
C) Avrupa ile Güney Asya arasındaki deniz yolu
mesafesinde
D) Bölgedeki gelir kaynaklarında
E) Bölgenin jeopolitik öneminde
23. Aşağıda bir ülkenin 1960, 1980 ve 2000 yıllarına ait
nüfus piramitleri gösterilmiştir.
60
20
60
20
60
20
1960 1980 2000
Buna göre, bu ülkenin nüfus artış hızını gösteren
grafik aşağıdakilerden hangisi olabilir?
1960 1980 2000
A)
1960 1980 2000
C)
1960 1980 2000
B)
Yıl Yıl Yıl
Nüfus artış
hızı ‰
Nüfus artış
hızı ‰
Nüfus artış
hızı ‰
1960 1980 2000
D)
1960 1980 2000

24. Aşağıdaki grafik Türkiye’de 2003 yılında dış alım ve
dış satımın aylara göre dağılımını göstermektedir.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
O Ş M N M H T A E E K A
milyar dolar Dış alım Dış satım
Ay
Yalnızca bu grafiğe bakarak Türkiye’nin 2003
yılına ait,
I. dış ticaret açığı,
II. dış ticaret ürünleri,
III. ulusal gelir içinde dış ticaretin payı,
IV. dış ticaret hacmi
özelliklerinden hangilerine ulaşılabilir?
A) I ve II B) I ve III C) I ve IV
D) II ve IV E) III ve IV
25. Türkiye’nin ulaşımla ilgili aşağıdaki özelliklerinden
hangisi coğrafi konumunun bir sonucudur?
A) Dağ sıralarını vadiler boyunca aşan demir yollarının,
doğu-batı doğrultusunda uzanması
B) Kesintisiz uzanan dağ sıralarının hava limanlarının
yapılmasını zorlaştırması
C) Kıyı kesimlerle iç kesimler arasındaki ulaşımın
bazı doğal geçitlerden sağlanması
D) Bazı ülkelerin mallarının transit taşımacılığına
olanak sağlaması
E) Birçok doğal liman, koy ve körfezin bulunması
26. Aşağıda aynı bölgenin 1950 ve 2000 yıllarına ait
arazi kullanım haritaları gösterilmiştir.
Akarsu
Kentsel atık
Ormanlık arazi
Yer altı akışına alınmış
akarsu
Tarım alanı
Yerleşim alanı
Endüstri kuruluşları
2000
K
1950
Buna göre, elli yıllık sürede, arazi kullanımıyla
ilgili aşağıda verilen değişimlerden hangisinin
çevre sorununa yol açmış olması beklenmez?
A) Ormanlık alanların daralması
B) Yerleşim alanları ile endüstri kuruluşlarının bir
arada bulunması
C) Tarım alanlarının yerleşime açılması
D) Kentsel atıkların yerleşim alanı yakınlarında depolanması
E) Kent yakınında tarımsal etkinliklerin yapılması
27. Bir ülkenin gelişmişlik düzeyi hakkında,
I. çalışan nüfusun sektörlere dağılışı,
II. toplam nüfus,
III. nüfus yoğunluğu,
IV. kişi başına düşen ulusal gelir
verilerinden hangilerine dayanarak yorum yapılamaz?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV
2009 - ÖSS / ED-SOS
Diğer sayfaya geçiniz.
37
28. Ham maddenin varlığı, bir endüstri kolunun kurulması
ve gelişmesi için önemli bir etkendir.
Buna göre, bir yerde,
I. yünlü dokuma,
II. süt,
III. şeker,
IV. et
endüstrilerinden hangilerinin, büyükbaş hayvancılığa
bağlı olarak gelişmesi beklenmez?
A) I ve II B) I ve III C) I ve IV
D) II ve III E) II ve IV
29. Volkanizma, deprem, sel, taşkın, heyelan, çığ gibi
doğa olayları insan etkinliklerinden bağımsız olarak
gerçekleşir. Doğa olaylarının etkisinin büyük ya da
küçük olması, olayın gerçekleşme şiddetine, oluştuğu
çevrenin özelliklerine bağlıdır. Bir doğa olayı, kısa
sürede yol açtığı can ve mal kaybı sonucunda afete
dönüşür.
Buna göre, aşağıdakilerin hangisindeki doğa olayı
afet olarak nitelendirilemez?
A) Türkiye’de meydana gelen şiddetli depremler
B) Bangladeş’te meydana gelen akarsu taşkınları
C) Amerika Birleşik Devletleri’nin güneydoğu
kıyılarında etkili olan kasırgalar
D) Güneydoğu Asya ülkelerini etkileyen tsunamiler
E) Antarktika Kıtası’nda eriyen buzullar
30. Ay’ın ve Güneş’in çekim etkisiyle okyanus ve deniz
sularının gün içerisinde periyodik olarak yükselmesi
ve alçalması olayına gelgit denir. Yükselme ve alçalma
arasındaki yükseklik farkı, yani gelgit genliği, iç
deniz kıyılarına oranla okyanus ve kenar deniz kıyılarında
çok daha fazladır. Günümüzde gelgitteki potansiyel
enerjiyle elektrik enerjisi üretilebilmektedir. Gelgit
genliği arttıkça bu enerjiden elde edilebilecek
elektrik enerjisi miktarı da artmaktadır.
Buna göre, aşağıdaki yerlerden hangisinde kurulacak
gelgit enerjisi santrallerinde daha fazla
elektrik üretilmesi beklenir?
A) Fransa’nın Manş Denizi kıyılarında
B) İtalya’nın Adriya Denizi kıyılarında
C) Danimarka’nın Baltık Denizi kıyılarında
D) Türkiye’nin Ege Denizi kıyılarında
E) Yunanistan’ın Akdeniz kıyılarında
EDEBİYAT–SOSYAL BİLİMLER TESTİ BİTTİ.

SOSYAL BİLİMLER–2 TESTİ (Sos–2)
1. Bu testte sırasıyla,
Tarih (1–13)
Coğrafya (14–18)
Psikoloji (19–22)
Sosyoloji (23–26)
Mantık (27–30)
alanlarına ait 30 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Sosyal Bilimler–2 Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.
Diğer sayfaya geçiniz.
38
1.
• Altaylarda Pazırık kurganlarında bulunan halı
• Kazakistan’da Alma Ata şehri yakınlarındaki Esik
kurganındaki altın elbiseli adam zırhı
Yukarıdaki buluntular aşağıdakilerden hangisine
aittir?
A) Tabgaçlar B) Göktürkler C) Uygurlar
D) Hunlar E) Kırgızlar
2. Aşağıdaki gelişmelerin hangisinde Karlukların etkisi
vardır?
A) Avrupa’da kurulan Avar Devleti’nin yıkılmasında
B) Çin’in Orta Asya’ya egemen olmasında
C) İstanbul’un Sasanilerle birlikte kuşatılmasında
D) Hun Devleti’nin ikiye ayrılmasında
E) Talas Savaşı’nı Müslümanların kazanmasında
3.
I. Utbî
II. Yusuf Has Hacip
III. Farabi
İlk Türk-İslam Devletleri Döneminde yetişen yukarıdaki
bilim adamlarından hangilerinin İslam ve
Avrupa medeniyetinin gelişmesinde eserleriyle
katkıları olmuştur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
4. XIII. yüzyılda Moğol İmparatorluğu’nun kurulup
batı yönünde ilerlemesi ve Oğuzların kalabalık
gruplar hâlinde Anadolu’ya gelip yerleşmeleri
aşağıdakilerin hangisinde etkili olmuştur?
A) Anadolu’nun Türkleşmesinin hızlanmasında
B) Anadolu’da Selçuklu Devleti’nin kurulmasında
C) Büyük Selçuklu Devleti’nin parçalanmasında
D) Haçlıların Anadolu’ya gelmesinde
E) Malazgirt Savaşı’nın kazanılmasında
5.
I. Tötö Kanalı
II. Don-Volga Kanalı
III. Korint Kanalı
Osmanlı Devleti, Rusya’nın Türk-İslam ülkelerine
yayılmasını önlemek ve Türk dünyasıyla doğrudan
ilişki kurmak için yukarıdakilerden hangileriyle
ilgili proje yapmıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
6. XVII. yüzyılda, şehzadelerin sancağa çıkma usulünün
kaldırılmasıyla şehzadeler,
I. askerî,
II. idari,
III. siyasi
alanların hangilerinde deneyim kazanma olanaklarını
kaybetmiştir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
2009 - ÖSS / SOS-2
Diğer sayfaya geçiniz.
39
7. Osmanlı Devleti’nde “kalemiye” meslek grubunu
aşağıdaki devlet görevlilerinden hangileri oluşturmaktaydı?
A) Sadrazam ve vezirler
B) Beylerbeyi ve sancak beyleri
C) Nişancı ve defterdarlar
D) Subaşılar ve kale koruyucuları
E) Kadılar ve müderrisler
8.
I. Rusya
II. İtalya
III. Fransa
Yukarıdakilerden hangileri, XVIII. yüzyılda kendi
çıkarları doğrultusunda Osmanlı Devleti’ne baskı
yapan devletler arasındadır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III
9. Osmanlı Devleti’nin ekonomisinin dışa bağımlı
hâle gelmesinde aşağıdakilerden hangisinin etkisi
yoktur?
A) Âyanların nüfuzunun artmasının
B) Küçük sanayi atölyelerinin kapanmasının
C) Düyun-ı Umumiye İdaresinin kurulmasının
D) Avrupa devletlerine ayrıcalıklar tanınmasının
E) Avrupa sanayi ürünlerinin her yerde serbestçe
satılmasının
10.
I. Mısır’ın Süveyş Kanalı’nı millîleştirmesi
II. İsrail Devleti’nin kurulması
III. İngilizlerin Filistin’den çekilmesi
XX. yüzyılda Orta Doğu’da görülen yukarıdaki gelişmelerden
hangilerini Arap milliyetçileri tepkiyle
karşılamıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
11. Türkiye, 24 Ekim 1945 tarihinde Birleşmiş Milletlere
üye olmuş ve Atatürk’ün “Yurtta barış, dünyada barış”
ilkesi doğrultusunda Birleşmiş Milletlerin aldığı
kararlara uymuştur.
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’nin Birleşmiş
Milletlerin kararına uyarak asker gönderdiği ülkelerden
biri değildir?
A) Afganistan B) Somali
C) Kore D) Bosna Hersek
E) Vietnam
12.
I. Üye devletlerin ekonomi politikalarını giderek
birbirlerine yaklaştırmak
II. Üye devletler arasında, siyasi birliği sağlanmış
bir Avrupa devleti meydana getirmek
III. Karadeniz’de kıyısı olan devletler arasında iş
birliği sağlamak
Yukarıdakilerden hangileri, Avrupa Birliğinin
amaçları arasındadır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
13.
I. 1924 Anayasası
II. 1961 Anayasası
III. 1982 Anayasası
Türkiye Cumhuriyeti’nde yukarıdaki anayasalardan
hangileri halkoyuna sunulmuştur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III

14. 1990 yılı verilerine göre, Türkiye’de nüfusun ikiye
katlanma süresi 33 yılken bu süre Japonya’da 100,
Fransa’da 151 yıldır.
Bu durum, Türkiye’de aşağıdakilerden hangisinin
bu ülkelerden daha fazla olduğunun göstergesidir?
A) Eğitim düzeyinin B) Genç nüfus oranının
C) Kentsel nüfusun D) Sağlık hizmetlerinin
E) Ortalama yaşam süresinin
15. Dünyada küresel ticaretin büyük bir kısmı Kuzey
Amerika, Batı Avrupa, Orta Doğu, Doğu ve Güneydoğu
Asya ülkelerinde yoğunlaşmıştır.
Aşağıdakilerden hangisinin bu yoğunluğun nedeni
olduğu savunulamaz?
A) Yatırım ve üretimin fazla olması
B) Büyük pazarların buralarda toplanması
C) Yer altı ve yer üstü kaynaklarının zengin olması
D) Ulaşım olanaklarının çeşitli olması
E) Nüfus artış hızının yüksek olması
16. Avrupa’daki birçok ülkenin topraklarından geçen Tuna
Nehri bu ülkeler arasında su sorunu oluşturmazken
Nil, Dicle, Fırat gibi bazı nehirlerin geçtikleri ülkeler
arasında zaman zaman su sorunu yaşanabilmektedir.
Bu durum, bu akarsuların aşağıdakilerin hangisi
bakımından farklı olmalarının sonucudur?
A) Uzunluk
B) Kol sayısı
C) Geçtikleri ülke sayısı
D) Bulundukları iklim bölgesi
E) Oluşturdukları delta ovası
17. Aşağıdaki grafikte dünyadaki petrol rezervleri ve petrol
tüketiminin altı bölgeye göre dağılış oranları gösterilmiştir.
0
10
20
30
40
50
60
70
I II III IV V VI
% Rezerv Tüketim
Bölge
Bu grafikteki bilgilere dayanarak aşağıdaki sonuçlardan
hangisine ulaşılamaz?
A) V. bölgenin rezervi diğer bölgelerin toplamından
fazladır.
B) En fazla tüketim I. bölgeye aittir.
C) V. ve VI. bölgelerin toplam tüketim oranı, III. bölgeden
fazladır.
D) III. ve IV. bölgelerin tüketim oranları birbirine
eşittir.
E) II. bölgenin tüketim ve rezervi, VI. bölgeden fazladır.
18. Son yıllarda, Türkiye’deki turizm etkinlikleri arasında
rafting, yamaç paraşütü, mağaracılık ve
dağcılık gibi alternatif sporların önemli yer tutmasında
aşağıdakilerden hangisinin rolünün daha
fazla olduğu söylenebilir?
A) Yer şekillerinin çok çeşitli olması
B) Yerel kültür özelliklerinin tanıtımının yapılması
C) Turistik tesis sayısının yeterli olması
D) Kıyı uzunluğunun fazla olması
E) Deniz turizmine elverişli sürenin uzun olması
2009 - ÖSS / SOS-2
Diğer sayfaya geçiniz.
41
19. Ünlü bir tiyatro oyuncusu, oyundan sonra seyircilerin
coşkuyla ismini haykırması üzerine, yanındaki arkadaşına
dönerek: “Ben doğmadan önce soyadım vardı,
doğumumla ismimi eklediler önüne, gördüğün gibi
şimdi saygı duyulan bir adım var. İşte onu ben var ettim.”
der.
Bu tiyatrocunun kendisiyle ilgili söyledikleri, aşağıdaki
yaklaşımlardan hangisinin görüşlerine örnek
oluşturur?
A) Davranışsal
B) Psikodinamik
C) Hümanistik
D) Bilişsel
E) Biyolojik
20. Okumayı yeni öğrenen bir ilköğretim öğrencisi, evde
gördüğü elektrik faturasını okur. Bunu annesine, anneannesine,
halasına okutmak ister. Hepsi sonra
okuruz der. Son olarak dedesine okutmayı dener, o
da sonra okurum deyince, çocuk: “Ama bugün okumalısınız,
son okuma tarihi bugün.” der.
Çocuğun “son okuma tarihi” yazısını büyüklerinden
farklı algılayışı aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
A) İçinde bulunduğu fiziksel ortamla
B) Gereksinimleriyle
C) Duygusal hazır bulunuşuyla
D) Sahip olduğu bilgilerle
E) Yeniliklere açık olabilmesiyle
21. İş yerinde çalıştığı kata asansörle çıkmaya başlayan
Ali, bir gün asansörün kapısında “bir hafta süreyle bakımda”
yazısını görür. Asansörün artık çalışmayacak
olduğunu bildiği hâlde ertesi gün yine asansörün kapısına
yönelir, aynı yazıyı görüp geri döner. Bu durum
birkaç gün devam ettikten sonra Ali artık asansöre
yönelmeden merdivenlerden çıkmaya başlar.
Bu parça koşullanmayla ilgili,
I. sönme,
II. kendiliğinden geri gelme,
III. uyarıcı genellemesi
kavramlarından hangilerine örnek oluşturur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
22. Okullar arası bilgi yarışması yapılacağını söyleyen
öğretmen, istekli öğrenciler arasından bir grup oluşturur.
Yarışma öncesinde birbirlerini rakip olarak gören,
birbirleriyle pek de anlaşamayan bu öğrenciler, yarışmaya
hazırlık sürecinde inanılmaz bir uyum ve çalışma
sergileyerek öğretmenlerini bile şaşırtırlar.
Bu parça aşağıdaki yargılardan hangisini destekler?
A) Grup başarısı için bireylerin itaatkâr olması
gerekir.
B) Sosyal etki, bireyi uyma davranışına zorlar.
C) İyi bir lider güçlü bir grup oluşturur.
D) Sosyal etki, grupta söz birliği olmasına bağlıdır.
E) Ödüle ulaşma isteği grup içi dayanışmayı artırır.
2009 - ÖSS / SOS-2
Diğer sayfaya geçiniz.
42
23. Televizyondaki bir programa, hem başarılı ameliyatlar
gerçekleştiren hem de operada aryaları çok güzel
söyleyen biri konuktu. Programda, opera dünyasında
edindiği saygın yeri vurgulanmasına karşın program
boyunca ona doktor olarak hitap edildi.
Bu parçada belirtilenler aşağıdaki yargılardan
hangisini destekler?
A) Rol çatışmaları bazen bireyi başarıya götürür.
B) İkincil ilişkiler statülere göre düzenlenir.
C) Açık olmayan roller bireyde rol çatışmasına neden
olur.
D) Bireyin anahtar statüsünü toplum belirler.
E) Kazanılan statü doğuştan getirilen statüden daha
önemlidir.
24. Nasrettin Hoca, yetiştiği toplumun zekâsını, duyarlılığını
yansıtır. O ne denli halkının dili, düşüncesi, söylem
gücü olmuşsa halk da onun dilini, düşüncesini,
söylem gücünü beslemiştir. Bu bağlamda Nasrettin
Hoca söylemleriyle tek bir kişi değil, halk yaratıcılığından
doğmuş bir düşünce imecesidir. Nasrettin Hoca
fıkraları Hoca’nın yaşadığı yıllarda yüz, bilemedin iki
yüz kadarken bu sayının günümüzde bini aşması bu
düşünsel imecenin göstergesidir.
Bu parça aşağıdaki yargılardan hangisine örnek
oluşturur?
A) Birey toplumsal hayatın ürünüdür.
B) Kültür, bir toplumun ortak mirasıdır.
C) Kültür, bireylerin sosyal ihtiyaçlarını karşılar.
D) Ortak kültür sosyal dayanışmayı güçlendirir.
E) Kültür, yeni kuşaklara dil aracılığıyla aktarılır.
25. Doğu Sibirya’da yaşayan Evenlerin en önemli geçim
kaynağı avcılıktır. Hayvanların eti yiyecek, derisi giyecek
olarak, boynuzları da çeşitli süs eşyası ya da
aletlerin yapımında kullanılır. Ancak gelenekler avlanmada
bazı sınırlamalar getirir. Örneğin, yavrulu dişi
hayvanların avlanması yasak, ihtiyaçtan fazla hayvan
avlamak ise büyük günah sayılmaktadır. Çünkü onların
inançlarına göre, avlanan hayvan avcının mülkü
değil, av ruhunun hediyesidir.
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılamaz?
A) Ekonomik koşullar kültürü şekillendirir.
B) Toplumsal kurumlar birbirini etkiler.
C) Az gelişmiş toplumlarda yüz yüze ilişkiler
yoğundur.
D) Yaşanılan coğrafya üretim biçimini belirler.
E) Toplumsal kontrol üretimin devamını sağlar.
26. Ankara, başkent ilan edilme kararının alınmasıyla bir
anlamda Cumhuriyet’in yeni kurumlarını, dünya görüşünü,
yaşam biçimini ülkeye yayma işlevini de üstlenmiştir.
Ankara, bir yandan ilk modern kent planına, ilk
yapı kooperatifine, ilk kamu konutlarına, ilk yaya bölgesine
öncülük etmiş, bir yandan da ilk düzensiz
kentleşmeye, ilk gecekondulaşmaya ev sahipliği yapmıştır.
Bu parça aşağıdakilerden hangisine örnek oluşturur?
A) Kentlerin varlığının sanayileşmenin göstergesi
olduğuna
B) Serbest toplumsal değişmenin kültürel gecikmeye
yol açtığına
C) Değişimin, kırsaldan kentlere doğru olması
gerektiğine
D) Toplumsal kurumların değişme hızının aynı olmayacağına
E) Toplumsal dönüşümün her zaman istenen yönde
olmayacağına

27.
I. Tanımlanan, tanımlayan olarak tanımda yer
almamalıdır.
II. Bir şey kendisinden açık olmayan başka bir
şeyle tanımlanmamalıdır.
III. Tanım, tanımı yapılanın bütün bireylerini içermeli,
o sınıfa dahil olmayanları dışta bırakmalıdır.
“İnsan, ahlaki bir varlıktır.” tanımının yetersiz olması
yukarıdaki tanım koşullarından hangileriyle açıklanabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
28.
Üst karşıt
Alt karşıt
Tümel olumlu
Tikel olumlu
Tümel olumsuz
Tikel olumsuz
Yukarıda verilen karşı olma karesine göre aşağıdaki
ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Çelişik önermelerden biri doğruysa diğeri kesinlikle
yanlıştır.
B) Altık önermelerden tümel olumlu doğruysa tikel
olumlu da doğrudur.
C) Alt karşıt önermelerden tikel olumlu yanlışsa tikel
olumsuz da yanlıştır.
D) Altık önermelerden tümel olumsuz doğruysa tikel
olumsuz da doğrudur.
E) Üst karşıt önermelerden biri doğruysa diğeri yanlıştır.
29. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) “ ∃xFx ” bir genel önermedir.
B) “x bir sayıdır.” açık önermedir.
C) “ p⇒ q ” koşullu sembolik önermedir.
D) “∀xFx ∧Fa ” önermesi tümel önermedir.
E) “p” önermesi basit sembolik önermedir.
30. p ∧ q , p⇒ q ∴ p ∨ q çıkarımının geçerliliğini denetleyen
çözümleyici çizelge aşağıdakilerden
hangisidir?
A) B)
C) 1.
2.
~(p q )
ön
~( p ⇒ q )~ ön
~ sn
pq
1.
q p ~
2.
p q D)
2.
1.
p q sn
q p
1.
3.
~
2.
3.
p q
~( p q ) ~ ön
~( p ⇒ q ) ~ ön
~p ~q
E)
( p q )
2. ~(p q )
p
~ sn
q 1.
q p
~
2.
1. ~ p ⇒ q ön
~ ~ ön
~
~
~
( )
1. p q ön
p ⇒ q
2.~ (p q )
ön
~ sn
q p
1.
q p
~ 2.
~
1. p q ön
2. p ⇒ q
p q sn
p
2.
~
q 1.
q p
~
( ) ~ ön
SOSYAL BİLİMLER–2 TESTİ BİTTİ.

mat-2 ve fen-2 soruları gösterilemiyor çünkü grafik ve rakamlar yazılamıyor